In 2005 werd het concept "slimme stad" voor het eerst geïntroduceerd door Bill Clinton, die via zijn stichting opdracht gaf voor een de-congestieplan voor de steden San Francisco, Seoel en Amsterdam om "de CO2-uitstoot te verminderen en burgers en lokale gemeenschappen tijd en geld te laten besparen". De perceptie van de slimme stad is vaak karikaturaal, waar het fantastische komt tot de redding van het dagelijks leven: het voorspelt stedelijk gedrag, het optimaliseert het energieverbruik of ontwikkelt intelligente mobiliteit. Dat zijn de onderwerpen die in dit artikel aan bod komen.
Het Smart City-concept begon begin 2000 in Zuid-Korea vorm te krijgen met het U-Korea-project. Het doel was om de stad Songdo te voorzien van een hele reeks technologische faciliteiten, waaronder een hoogwaardige wifi-verbinding die toegankelijk en gratis is voor alle bewoners, om nog maar te zwijgen van de andere overdreven hightech-verbindingen die van Songdo een "slimme stad" hebben gemaakt.
Dus wat is een Smart City? De term "slimme stad" wordt gegeven aan een stad die informatie- en communicatietechnologieën (ICT) integreert om de kwaliteit en de prestaties van stedelijke diensten zoals energie, vervoer en openbare diensten te verbeteren en zo het verbruik van grondstoffen, afval en de totale kosten te verminderen. De belangrijkste doelstelling van een slimme stad is het verbeteren van de levenskwaliteit van haar burgers door middel van slimme technologieën.
Het intelligent maken van een stad vereist daarom een herbeoordeling van het doel van de diensten die aan haar gebruikers worden aangeboden, om de stad anders op te vatten in een geïntegreerde en participatieve benadering.
Bij de uitwerking van een "slimme" strategie moet rekening worden gehouden met verschillende partijen, waaronder starters, die een essentiële bron van inspiratie zijn en een leidende rol kunnen spelen in projecten voor slimme steden.
Gezien de huidige kwaliteit van onze reis- en consumptiepatronen wordt het echter steeds dringender dat het doel van een slimme stad erin bestaat de milieueffecten ervan te verminderen door gebruik te maken van de meest efficiënte en milieuvriendelijke technologieën.
Slimme steden worden gekenmerkt door organisatorische, technologische en maatschappelijke veranderingen; en deze veranderingen worden aangedreven door de wens van deze steden om deel te nemen aan de strijd tegen klimaatverandering. Slimme steden proberen dus sociale, culturele en ecologische pijlers te combineren via een systemische aanpak die participerend bestuur en een verlicht beheer van natuurlijke hulpbronnen verzoent om te voldoen aan de behoeften van instellingen, bedrijven en burgers.
Er zijn veel termen om een slimme stad te beschrijven: digitale stad, groene stad, verbonden stad, eco-stad, duurzame stad. Hoe kun je ze van elkaar onderscheiden? Wat zijn de kenmerken van een slimme stad?
Slimme steden kunnen worden ingedeeld volgens zes belangrijke criteria: een slimme economie, slimme mobiliteit, een slimme omgeving, slimme mensen, een slimme levensstijl en een slim beheer.
Om intelligent te worden, moeten de steden van vandaag nieuwe geoptimaliseerde diensten op alle gebieden ontwikkelen: in vervoersmiddelen (verkeerscongestie wegnemen), in milieubescherming (afvalverwerking, recycling, hernieuwbare energiebronnen); voor verantwoorde urbanisatie en intelligente huisvesting (bijvoorbeeld intelligente gebouwen bouwen om het energiebeheer te vergemakkelijken en te verbeteren).
De stad moet dus de capaciteit ontwikkelen om nieuwe technologische oplossingen te verkennen, maar ook nieuwe manieren van werken en besturen. Hiervoor moeten twee soorten intelligentie worden ontwikkeld:
De burger is een centrale speler van de slimme stad, daarom moet de stad worden gebouwd volgens de zorgen van de bewoners in het gebied, hoewel veel problemen nog steeds niet zijn opgelost. Hier zijn een paar voorbeeldvragen over de problemen die duidelijkheid behoeven:
Kortom, nieuwe informatie- en communicatietechnologieën zijn een belangrijke troef voor de
ontwikkeling van een slimme stad, omdat ze beheerders in staat stellen om effectieve beslissingen te nemen en beter stadsbeheer te bekomen door het verkrijgen en analyseren van belangrijke informatie.